اکثر افراد در یک برههی سنی جوشهای صورت را تجربه میکنند. این جوشها میتوانند دلایل مختلفی داشته باشند و به روشهای مختلفی برطرف شوند اما صرف نظر از دلایل آنها، آن چیزی که ممکن است برای فرد آزاردهنده باشد
باقی ماندن جای جوش روی پوست صورت است. خوشبختانه امروزه با پیشرفت تکنولوژی روشهای پزشکی مناسبی برای از بین بردن جای جوشها وجود دارد. چندین نوع درمان پزشکی برای کمک به کاهش جای جوش در دسترس است. یک متخصص پوست ممکن است بسته به نوع پوست و شدت جای جوش، روشهای مختلفی را به عنوان سریعترین روش از بین بردن جای جوش برای یک فرد توصیه کند. در این مقاله به بررسی این روشها میپردازیم.
لایه برداری شیمیایی (Chemical peels)
گاهی ممکن است متخصص پوست، لایه برداری شیمیایی را به عنوان سریعترین روش از بین بردن جای جوش برای شما توصیه کند. انتخاب این روش وابسته به نوع پوست، شدت و عمق جای جوشهای روی پوست صورت شما دارد. در یک بررسی معتبر که در سال ۲۰۱۷ انجام شد، به بررسی درمان جای جوشهای آکنهای با استفاده از یک نوع خاص از لایه برداری شیمیایی به نام تری کلرواستیک اسید TCA)) پرداخته شد و نتایج آن نشان داد که شش نفر از ۱۰ شرکت کننده در این پژوهش، حداقل ۷۰ درصد بهبود در جای جوشهای خود را تجربه کرده اند. سایر لایه برداریهای شیمیایی ممکن است تأثیر کمتری داشته باشند. ممکن است لازم باشد فرد انواع مختلفی از لایه برداری را امتحان کند تا مشخص شود کدام یک برای وی مناسبتر است.
تزریق کورتیکواستروئیدها
تزریق کورتیکواستروئیدها در صورتی که فرد دارای زخم هایپرتروفیک یا کلیوئید باشد، میتواند به درمان بافت جای جوش کمک کرده و سریعترین روش از بین بردن جای جوش برای برخی از پوستها محسوب گردد. این درمان به طور معمول شامل یک سری تزریق است. متخصص پوست میتواند این تزریقات را هر چند هفته یک بار در مطب خود انجام دهد و نتایج را کنترل کند.
پرکنندههای پوستی
در برخی موارد، متخصصان پوست توصیه میکنند از پرکنندههای پوستی به عنوان سریعترین روش از بین بردن جای جوش استفاده شود. متخصصان پوست ممکن است ماده پرکنندهای را انتخاب کنند که از محصولی با پایه کلاژن تشکیل شده باشد و این ممکن است به آزمایش آلرژی نیاز داشته باشد. روش دیگر، استفاده از چربی قسمت دیگری از بدن برای پوست صورت است. آنها هم چنین میتوانند از پرکنندههای تجاری دیگر مانند پلی متیل متاکریلاتPMMA) )، هیالورونیک اسیدHA) ) و پلی-ال- لاکتیک اسیدPLLA) ) استفاده کنند. معمولا تزریق فیلر یا پرکنندههای پوستی برای جای جوشهای صورت عملکرد خوبی دارند، اما بسیاری از آنها موقتی هستند و ماندگاری آنها به طور معمول بین ۶ تا ۱۸ ماه خواهد بود. البته برخی از گزینههای دائمی نیز وجود دارد که فرد میتواند با متخصص پوست خود در مورد آنها مشورت کند.
روش میکرونیدلینگ
میکرونیدلینگ به فرآیند وارد کردن سوزنهای ریز به پوست اطراف جای جوش برای تحریک پوست برای تولید کلاژن بیشتر گفته میشود. در این روش از غلطکها یا قلمهای دستی استفاده میشود. کلاژن میتواند پوست را صاف تر کرده و سریعترین روش از بین بردن جای جوش به شمار بیاید. در یک بررسی صورت گرفته مشخص شده است که این روش از ۳۱ تا ۶۲ درصد میتواند اثرات بهبودی نشان بدهد. با این حال میتواند عوارض جانبی نیز داشته باشد چرا که بسیاری از افراد پس از درمان با آن دچار قرمزی، درد و التهاب میشوند، البته معمولا این اثرات با گذشت زمان فروکش میکنند.
مزایای دیگر روش میکرونیدلینگ
علاوه بر تاثیر میکرونیدلینگ بر جای جوش، این روش فواید بی شمار دیگری نیز دارد، از جمله:
- کاهش چین و چروک
- افزایش ضخامت پوست
- جوان سازی صورت
- افزایش قدرت جذب پوست
معمولا سایز سوزنهای موجود روی دستگاه باید متناسب با نوع پوست، نوع کارایی مورد انتظار و شدت جای جوشها انتخاب شود.
لیزر درمانی
لیزر درمانی نیز میتواند توسط برخی از متخصصان پوست به عنوان سریعترین روش از بین بردن جای جوش برای برخی افراد پیشنهاد گردد. اما باید توجه کرد که لیزر درمانی برای همه مناسب نیست زیرا موفقیت آن بیشتر به نوع جای جوش و نوع پوست فرد بستگی دارد. این درمان همچنین ممکن است در برخی افراد به خصوص در افرادی که پوست حساس دارند واکنش و حساسیت ایجاد کند. در طی لیزر درمانی بالاترین لایه پوست از بین برده میشود تا سلولهای پوستی جوان تر در زیر آن آشکار شود، و این میتواند به کاهش ظاهر جای جوشها کمک کند.
روش میکرودرم (microdermabrasion)
میکرودرم یک روش درمانی بسیار محبوب است که در طی آن با کمک یک دستگاه لایه برداری پوست انجام میشود. این روش کم خطر بوده و بهبودی سریعی در مقایسه با سایر روشها مثل تزریق، لایه برداری شیمیایی و لیزر نشان میدهد. اگرچه این روش درمانی بیشتر برای صورت استفاده میشود، اما در صورت نیاز میتواند برای هر ناحیه پوستی از جمله گردن، قفسه سینه، پشت و دستها نیز مورد استفاده قرار بگیرد. این روش برای افرادی که آکنه فعال دارند، میتواند بسیار موثر عمل کند. متخصصان پوست از آن برای پاکسازی آکنه و بسته شدن منافذ پوست استفاده میکنند. در طی آن اغلب همراه با لایه برداری ملایم گلیکولیک استفاده میشود که به تسریع پاکسازی آکنه کمک میکند. افرادی که جای جوشهای عمیق دارند ممکن است جراحی پوست یا لیزر گزینه مناسب تری برای آنها باشد.
روش جراحی
یکی از روشها برای از بین بردن جای جوشها، جراحی است. در طی جراحی، پزشک جای جوشهای آکنه را جدا کرده و زخم را با بخیه یا پیوند پوست ترمیم میکند. در ابتدا ممکن است این روش کمی غیر منطقی به نظر برسد زیرا ممکن است خود جراحی جای زخم برجای بگذارد، اما متخصصان پوست یا جراحان پلاستیک میتوانند جای جوشها را که بسیار قابل توجه و بزرگ هستند را برداشته و جای زخم کوچکی را به جای بگذارند که با گذشت زمان از بین خواهد رفت. جراحی برای جای جوشهای عمیق و یا برجسته مناسب است.
تزریق بوتاکس
تزریق بوتاکس یکی از روشهای جوانسازی پوست است که باعث شل شدن پوست اطراف جای جوشها شده و به این ترتیب ممکن است سبب بهبود آنها شود. البته نتایج حاصل از آن موقتی است و برای حفظ اثر آن لازم است که هرچند وقت یک بار این تزریق تکرار شود.
چه زمانی باید از درمانهای پزشکی کمک گرفت؟
در بیشتر موارد، جای جوشهای آکنهای به خودی خود برطرف میشوند یا با گذشت زمان بهبود مییابند. اما اگر تغییرات پایدار در رنگ پوست وجود داشته باشد یا در پوست تورفتگی وجود داشته باشد، درمان ضرورت پیدا میکند. درمان باید زمانی انجام شود که التهاب جوشها فروکش کرده باشد. به خاطر داشته باشید که همه روشهای درمانی به یک اندازه برای بیماران جواب نمی دهند. برخی از بیماران ممکن است با یک درمان نتایج استثنایی را تجربه کنند، در حالی که دیگران ممکن است همان نتایج را به دست نیاورند. گاهی اوقات نیز، ترکیبی از روشهای درمانی مختلف برای از بین بردن جای جوشها مورد نیاز است. بنابراین، بهتر است با یک متخصص پوست مشورت کنید تا ببینید که کدام گزینهها برای شما مناسبتر خواهند بود.
آشنایی با انواع جای جوشها
همان طور که گفته شد، گزینههای مناسب درمانی ممکن است بسته به نوع جای جوش اندکی متفاوت باشند. سه نوع جای جوش وجود دارد:
- آتروفیک: این جای جوشها به صورت تورفتگیهای کوچک در پوست ظاهر میشوند. آنها زمانی ایجاد میشوند که پوست در فرآیند بهبود به اندازه کافی فیبروبلاست ایجاد نکند. فیبروبلاستها سلولهایی هستند که نقش مهمی در ترمیم زخم و سنتز کلاژن دارند.
- هایپرتروفیک: این موارد زمانی ایجاد میشوند که پوست با بهبود جای جوش ها، فیبروبلاست زیادی ایجاد کرده و باعث ایجاد زخم برجسته شود.
- اسکارهای کلوئیدی: این جای جوشها شبیه به انواع هایپرتروفیک هستند اما به طور معمول ضخیمتر و تیرهتر از پوست اطراف هستند و میتوانند قرمز یا قهوه ای باشند. علائمی مانند خارش یا درد نیز ممکن است در آنها وجود داشته باشد.
استفاده از برخی داروهای بدون نسخه
برخی از داروها را میتوان بدون نسخه از داروخانه تهیه کرد و برای کنترل آکنه یا جوش صورت و هم چنین از بین بردن جای زخم آنها از این داروها استفاده نمود. این داروها شامل اسید سالیسیلیک، رتینوئیدها، اسیدهای هیدروکسی آلفا و اسید لاکتیک است.
اسید سالیسیلیک
سالیسیلیک اسید یک ترکیب طبیعی است که غالباً در محصولات مراقبت از پوست در برابر آکنه و جوش صورت استفاده میشود. اسید سالیسیلیک به پاکسازی سلولهای پوستی و آلودگیهای روی سطح پوست کمک کرده و منجر به محافظت منافذ پوست در برابر ایجاد آکنه میشود. از طرف دیگر موجب کاهش تورم و قرمزی در نواحی جوشها شده و به عنوان راحتترین و سریعترین روش از بین بردن جای جوش کمک میکند که جای زخم جوش به حداقل برسد. اسید سالیسیلیک برای انواع جای زخمها مفید است و میتواند در برنامه روزمره برای مراقبت از پوست قرار بگیرد. البته افرادی که دارای پوست حساس هستند لازم است قبل از مصرف ابتدا مقدار کمی از این اسید را روی ناحیه کوچکی از پوست خود تست کنند، زیرا ممکن است باعث خشکی یا تحریک پوست آنها شود.
رتینوئیدها (Retinoids)
برخی از رتینوئیدهای موضعی ممکن است به از بین بردن جای جوشهای صورت کمک کنند. در طی یک مطالعه صورت گرفته مشخص شد که رتینوئیدهای موضعی التهاب و اثرات جوش یا آکنه را کاهش داده و بازسازی سلول را تسریع میکنند. پژوهشگران این مطالعه همچنین اظهار داشتهاند که رتینوئیدها میتوانند به روشنتر شدن رنگ جای جوشها نیز کمک کنند. توجه به این نکته مهم است که رتینوئیدها میتوانند پوست را به آفتاب حساس کنند. بنابراین در صورتی که فردی از رتینوئیدها برای درمان جوش یا جای جوش استفاده میکند، هنگام بیرون رفتن باید از ضد آفتاب استفاده کند.
اسیدهای هیدروکسی آلفا
آلفا هیدروکسی اسیدهاAHA) ) میتوانند سلولهای مرده پوست را از بین برده و از مسدود شدن منافذ پوست جلوگیری کنند. پزشکان ممکن است AHA را برای درمان آکنه و کاهش ظهور جوشهای آکنه توصیه کنند. اما این دارو نوعی اسید خفیف است که لایه خارجی پوست را خراشیده و پوست تازه و جدیدی را نمایان میکند که این روند ممکن است به کم رنگ شدن جای جوشها کمک کند.
اسید لاکتیک
اسید لاکتیک میتواند به عنوان یک لایه بردار ملایم برای از بین بردن سلولهای مرده پوست عمل کند و موجب کاهش جای جوش و صاف شدن بافت کلی پوست میشود. اسید لاکتیک همچنین ممکن است به روشن شدن رنگ جای جوشها نیز کمک کند. البته بهتر است قبل از استفاده، محصولی که حاوی اسید لاکتیک است را روی قسمت کوچکی از پوست خود تست کنید.. این ماده همچنین در سرکه سیب رقیق شده وجود دارد که میتواند یک درمان طبیعی و مقرون به صرفه محسوب شود.
منابع: